Dieven, smokkelaars en andere criminelen

Niet enkel heeft de hausse nare gevolgen voor de producenten van ijskreem, ook de  steenarme lokale bevolking verdient er weinig of niets aan, omdat het gros van de oogst in handen komt van tussenpersonen, smokkelaars, en groepen die op grote schaal geld witwassen.

Vele boeren zien hun oogst vaak dan nog eens gestolen worden. Die wordt dan door de dieven verkocht aan groothandelaars in de hoofdstad Antananarivo, die op hun beurt de West-Europese markten bevoorraden.

Lokale boeren ontvangen 5 à 10% van de marktwaarde

80% van alle vanille wordt in Madagaskar gekweekt, waar een gemiddeld jaarinkomen de 400 dollar niet overstijgt.  Lokale boeren ontvangen vaak ook niet meer dan 5 à 10% van de uiteindelijke marktwaarde. Het oogsten is daarbovenop erg arbeidsintensief, wat het na saffraan (dat tot 10.000 dollar per pond kan kosten) de duurste specerij ter wereld maakt. 

Vele mensen lieten hun gewone job staan om mee te profiteren van de vanille-boom, maar die lopen het risico met lege handen achter te blijven wanneer de marktwaarde straks daalt. Zowel de boeren als de consument zijn hier dus verliezende partij.

Het Zwitserse voedingsconglomeraat Nestlé heeft de prijs van zijn vanille-ijskreem onlangs al met 2,5% opgeslagen vanwege de schaarste. Algemeen wordt verwacht dat bedrijven als Unilever en Danone dat straks ook zullen doen.