Van de meer dan 5200 mineralen die ons bekend zijn, is bijna 4 procent ontstaan door menselijke activiteiten. De geschiedenis van de aarde wordt opgedeeld in geologische tijdvakken. Die indeling vertelt ons dat we op dit moment in het Holoceen leven. Maar de laatste jaren gaan er stemmen op om een nieuw tijdvak in het leven te roepen: het Antropoceen. Waarom? Omdat de aardlagen die we vandaag de dag beïnvloeden er heel anders uitzien dan de aardlagen die 5000 of 10.000 jaar geleden door mensen werden beïnvloed. De tijd waarin we nu leven onderscheidt zich dan ook duidelijk van het Holoceen en verdient een eigen tijdvak, zo stellen sommigen. Dit tijdvak zou onder meer gekenmerkt worden door het uitsterven van veel soorten, een stijging van de CO2-concentratie en daarmee samenhangend: een veranderend klimaat. En nu komen onderzoekers met een nieuw argument op de proppen voor het Antropoceen.

    Nieuwe mineralen
    Wetenschappers hebben namelijk vastgesteld dat maar liefst 208 van de pak ‘m beet 5200 mineralen die ons bekend zijn, ontstaan zijn door menselijke activiteiten. Het betekent dat bijna vier procent van de mineralen die ons bekend zijn, het daglicht zagen dankzij de mens. De meeste van deze 208 mineralen zagen het levenslicht in de mijnbouw. Ze ontstonden bijvoorbeeld in mijnwater of tijdens branden in mijnen.

    DRIE MANIEREN
    De onderzoekers stellen dat de mens op drie manieren heeft bijgedragen aan de toegenomen diversiteit en distributie van mineralen. Ten eerste hebben mensen bewust synthetische mineraal-achtige stoffen ontwikkeld (denk bijvoorbeeld aan glas of porselein). Daarnaast hebben mensen ook onbewust mineralen gecreëerd, bijvoorbeeld in mijnen. Bovendien hebben we gesteenten, sedimenten en mineralen op grote schaal verplaatst. Bijvoorbeeld om huizen te bouwen of wegen aan te leggen.

    In perspectief
    Misschien lijkt 208 mineralen niet zo heel veel. Maar dat is het wel, zo stellen de onderzoekers. Ze wijzen erop dat de diversiteit onder mineralen al miljarden jaren op rij toeneemt. In die lange geschiedenis van de mineralen zijn een paar momenten aan te wijzen waarin de diversiteit in korte tijd enorm toenam. De onderzoekers denken dan bijvoorbeeld aan het Great Oxygenation Event, meer dan twee miljard jaar geleden. De hoeveelheid zuurstof in de atmosfeer nam toen rap toe, waardoor in korte tijd bijna tweederde van de meer dan 5200 mineraalsoorten die ons vandaag de dag bekend zijn, ontstonden. “Combinaties van mineralen hebben er 4,5 miljard jaar over gedaan om elkaar op specifieke locaties, dieptes en bij specifieke temperaturen te ontmoeten en de meer dan 5200 mineralen te vormen die we vandaag de dag officieel erkennen,” legt onderzoeker Robert Hazen uit. “Het grootste deel hiervan is ontstaan na het Great Oxygenation Event, zo’n 2 miljard jaar geleden. Onder die 5200 mineralen bevinden zich 208 mineralen die het directe of indirecte resultaat zijn van menselijke activiteiten.” De meeste hiervan zijn sinds de tweede helft van de achttiende eeuw ontstaan. Dat betekent dat ongeveer 4 procent van de 5200 mineralen die we kennen de laatste 250 jaar is ontstaan. “Kortom: we leven in een tijdperk waarin een ongeëvenaarde diversificatie van niet-organische stoffen plaatsvindt.”

    Antropoceen
    Volgens de onderzoekers hebben mensen een groter stempel gedrukt op de diversiteit en distributie van mineralen op aarde dan elke andere ontwikkeling die de afgelopen twee miljard jaar heeft plaatsgevonden. En daarmee wordt maar weer eens duidelijk dat de mens een enorme impact heeft op de aarde. De studie pleit dan ook voor de invoering van een nieuw geologisch tijdvak dat zich door de enorme impact van menselijke activiteiten op de aarde onderscheidt van eerdere tijdvakken. “In de sedimentlagen die we achterlaten, zullen toekomstige mineralogen heel veel bouwmaterialen vinden, zoals stenen, betonblokken en cement, metaallegeringen zoals staal, titanium en aluminium, samen met veel radioactieve bijproducten van het nucleaire tijdperk,” vertelt onderzoeker Marcus Origlieri. “Ze zullen zich ook verwonderen over sommige prachtig nagemaakte edelstenen.” Hij denkt dan bijvoorbeeld aan synthetische robijnen.

    Waarschijnlijk vallen er bovendien nog veel mineralen te ontdekken die door toedoen van menselijke activiteiten zijn ontstaan. “Er moeten honderden nog niet erkende ‘mineralen’ te vinden zijn in oude mijnen,” denkt onderzoeker Robert Downs. “Ondertussen ontstaan er op dit moment wellicht nieuwe stoffen in stortplaatsen waar oude batterijen, elektronica, apparaten en andere high-tech spullen verweren en veranderen.”

    bron: https://www.scientias.nl/ook-mineralen-vertellen-antropoceen-is-aangebroken/

    ©2024 Natuur en Wetenchap vzw All Rights Reserved.