De opwarming van de aarde doet permafrost – grond die het hele jaar door bevroren is – in Canadese arctische gebieden sneller smelten dan tot nog toe werd aangenomen. Dat is alarmerend, want door smeltend permafrost komen er hogere concentraties koolstofdioxide en broeikasgassen in de atmosfeer.
Verwacht werd dat de permafrost nog tot ten minste 2090 zou blijven. Wetenschappers staan er nu van versteld hoe snel de bovenste lagen van ondergrondse ijsblokken smelten. Dat wijst erop dat het klimaat momenteel warmer is dan in de laatste 5000 jaar, want decennialang bleven die ijsblokken steevast bevroren.
Een team onderzoekers aan de universiteit van Alaska Fairbanks gebruikte een aangepast propellervliegtuig om afgelegen locaties in Canadees arctisch gebied te bereiken. Tot zelfs 300 kilometer van de dichtstbijzijnde bewoonde zone. De resultaten van hun onderzoek werden in Geophysical Research Letters gepubliceerd.
Ondanks de lage grondtemperaturen stelden ze een snelle vermindering van permafrost en ontwikkeling van thermokarst - vervorming van het landschap en schade aan infrastructuur - vast. Tussen 2003 en 2016 was er tussen de 150% en 240% meer ontdooide permafrost in het Canadese arctische gebied, vergeleken met de periode van 1979 tot 2000. Mould Bay, een van de meest afgelegen plekken van Canada, was het ergst aangetast.
De oorzaak volgens de onderzoekers uit Alaska? Een reeks extreem warme zomers en een gebrek aan grond of vegetatie om de permafrost tegen de temperatuurveranderingen te beschermen.
De wetenschappers maken zich zorgen om de snel smeltende permafrost, want die leidt niet alleen tot thermokarst, maar verergert ook de klimaatverandering. Grotere hoeveelheden koolstofdioxide en broeikasgassen kunnen vrijkomen, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat. De planeet zal nog sneller opwarmen, waardoor er meer permafrost smelt.
